W procesie terapeutycznym należy pamiętać o tym, by dziecko w nim uczestniczące obserwować oraz prowadzić terapię holistycznie, by uzyskać jak najbardziej fizjologiczny stan dziecka.
Holistyczne podejście do pacjenta jest możliwe dzięki współpracy między specjalistami różnych dziedzin, gdzie oddziaływania poszczególnych specjalistów wpływają korzystnie na poprawę funkcji danego dziecka. Jako terapeuci prowadzący mamy wręcz obowiązek powiadomienia rodzica/opiekuna o konieczności rozszerzenia diagnostyki u kolejnych specjalistów, jednocześnie tłumacząc im, jaki cel ma dana konsultacja, czyli co zauważamy u dziecka, oraz w jaki sposób inni specjaliści oraz ich diagnozy wpłyną na funkcjonowanie dziecka. Wynik przeprowadzonych dodatkowych konsultacji oraz zalecenia kolejnych specjalistów pośrednio wpłyną na przebieg zajęć integracji sensorycznej, gdyż my jako terapeuci prowadzący dziecko powinniśmy wykorzystywać je w procesie terapeutycznym.
W artkule tym chciałabym pokazać wpływy i powiązania między poszczególnymi zmysłami oraz wskazać, w jakich przypadkach powinniśmy zasugerować konieczność konsultacji z dodatkowymi specjalistami.
WZROK
Bodźce świetlne, których obraz powstaje na siatkówce oka, zmieniane są na impulsy bioelektryczne i przesyłane do centrów wzrokowych wzgórza, gdzie następuje ich integracja z informacjami pochodzącymi z innych systemów sensorycznych. Wzajemne powiązania szlaków wzrokowych z innymi częściami pnia mózgu i móżdżku umożliwiają zintegrowanie ruchów oczu z bodźcami wzrokowymi. Odruch przedsionkowo-okoruchowy odpowiada za kompensacyjne ruchy oczu podczas poruszania głową, co pozwala utrzymać stabilizację pola widzenia podczas ruchu. Odruch ten funkcjonuje prawidłowo dzięki informacjom o ruchach głowy dostarczanych przez receptory układu przedsionkowego. System wzrokowy współpracuje więc z systemem przedsionkowym. W obszarze pnia mózgu i wzgórza dochodzi też do integracji bodźców wzrokowych z dotykowymi i prioprioceptywnymi. Integracja bodźców wzrokowych i dotykowych pozwala człowiekowi na tworzenie wizualizacji kształtu i struktury przedmiotów oraz na przyjęcie odpowiedniej do wykonania ruchu postawy ciała.
Specjaliści prowadzący diagnostykę i terapię wzroku
››› Okulista – to specjalista, który zajmuje się leczeniem, diagnostyką oraz profilaktyką chorób oka, a także jego aparatów pomocniczych, czyli powiek, spojówek, narządu łzowego czy mięśni zewnętrznych.
Kiedy powinniśmy odesłać dziecko do okulisty:
- podczas testów wzrokowych widzimy objawy zaburzeń akomodacji,
- występuje obniżony zakres konwergencji,
- zauważymy zeza,
- widoczna jest obniżona motoryka oka,
- zauważamy zaburzenia ruchów sakkadowych,
- widzimy asymetrię w budowie oka,
- zauważamy łzawienie,
- występują objawy dyspraksji,
- dziecko się potyka,
- dziecko ma trudności z rozpoznawaniem kolorów,
- dziecko ma trudności z łapaniem i rzucaniem piłki do celu,
- dziecko ma trudności z dopasowaniem figur do sortera,
- widać obniżoną sprawność koordynacji oko-ręka,
- dziecko nie chce rysować, malować,
- dziecko podczas kolorowania nie mieści się w obrysie,
- dziecko ma trudności z ułożeniem pociętego obrazka,
- dziecko nie zauważa różnic w obrazkach,
- dziecko ma problem z odtworzeniem imitacji pozycji,
- dziecko wciska głowę w ciasne przedmioty,
- dziecko staje na głowie i uderza głową o przedmioty,
- dziecko wpatruje się w jaskrawe przedmioty,
- dziecko wpatruje się w źródło światła,
- dziecko ma problem z samoobsługą,
- występują trudności w procesie nauczania czytania i pisania,
- ma problem z odtworzeniem ruchów motoryki dużej i małej.
››› Ortoptyk – to specjalista z dziedziny okulistyki zajmujący się diagnostyką i nieoperacyjnym leczeniem zaburzeń widzenia obuocznego i przestrzennego u dzieci i osób dorosłych. Ortoptysta może przeprowadzić dostosowaną do dziecka terapię w przypadku: niedowidzenia, zeza i uciekania oka, osłabionego widzenia obuocznego, zaburzeń fiksacji, zaburzeń widzenia stereoskopowego, osłabionego widzenia obuocznego.
Kiedy powinniśmy odesłać dziecko do ortoptyka (ortoptysty):
- częste pocieranie oczu przez dziecko,
- mrużenie oczu,
- przymykanie jednego oka,
- przybliżanie przedmiotów blisko twarzy,
- przybliżanie się dziecka do ekranu telewizora lub komputera,
- przechylanie głowy na bok,
- zaburzenia koncentracji,
- brak ruchu gałki ocznej,
- zezowanie jednego lub dwojga oczu,
- powracające bóle głowy,
- nadmierne zmęczenie podczas czytania,
- przestawianie liter, cyfr, słów lub ich fragmentów podczas pisania i czytania,
- pomijanie liter, cyfr słów lub ich fragmentów podczas pisania i czytania,
- pismo lustrzane,
- niechęć do rysowania i malowania,
- nietypowe reakcje oczu na ruch i światło,
- niekontrolowane ruchy oczu,
- zaburzenia ruchów oczu, szczególnie ruchu zbieżnego, w kierunku nosa,
- niewyraźne widzenie,
- podwójne widzenie,
- zmęczenie przenoszeniem skupienia wzrokowego między bliżą a dalą,
- częste pieczenie i łzawienie oczu,
- nadwrażliwość na światło,
- problem z chodzeniem po płaskiej powierzchni oraz po schodach,
- rodzice zgłaszają trudności dziecka z nauką jazdy na rowerze,
- niestaranne pisanie oraz trudnościami z rysowaniem,
- zbyt mocny nacisk narzędzia pisarskiego na kartkę papieru,
- trudności z trafianiem do celu,
- problemy z prawidłowym chwytem piśmienniczym,
- nieumiejętność stania na jednej nodze,
- problemy z samodzielnym ubieraniem się i rozbieraniem,
- trudności w posługiwaniu się przedmiotami codziennego użytku.
Na badania ortoptyczne należy również skierować dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub diagnozowane w kierunku dysleksji, dysgrafii, dyskalkulii lub opóźnienia w rozwoju psychopedagogicznym.
SŁUCH
Receptory słuchowe mieszczą się w uchu środkowym, w ślimaku, w aparacie Cortiego. Fale dźwiękowe powodują drganie błony bębenkowej, przekształcane następnie w aparacie Cortiego w impulsy bioelektryczne przekazywane drogą dośrodkową do ośrodków podkorowych. Stąd trafiają do ośrodków słuchowych w korze mózgowej. Zdaniem A.J. Ayres występuje zależność między systemem słuchowym i przedsionkowym. Oba reagują na ruch. W przypadku systemu słuchowego są to drgania cząstek powietrza, natomiast receptory przedsionkowe reagują na ruch i zmian...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
